Cookies
Essentieel
Analyse
Sociaal
Om deze website te verbeteren maken we gebruik van (anonieme) cookies. Bekijk ons privacy statement voor meer informatie
Privacy Instellingen

Reuk en smaakverandering

  1. Home
  2.  » 
  3. Project
  4.  » Reuk en smaakverandering

Gratis nieuwsbrief

Reuk en smaakverandering

Reuk en smaakverandering(en) komen regelmatig voor bij mensen met kanker. Klachten die kunnen optreden zijn veranderingen in smaakbeleving, een mindere of versterkte smaak en zelfs een vieze smaak in de mond. Eten smaakt hierdoor anders dan u gewend bent en maaltijden kunnen een teleurstelling worden.

  • Oorzaak reuk-en smaakverandering

Lees meer

Een smaakdrempel wordt bepaald door het moment dat u een bepaalde smaak zoals zout, zuur en bitter proeft. Bij kanker kunnen deze smaakdrempels verhoogd of verlaagd zijn. Hierdoor verandert ook de reuk- en smaakbeleving. U proeft bijvoorbeeld minder of smaken zijn juist extra sterk waardoor ze onaangenaam zijn. Deze veranderingen in smaak kunnen door de ziekte zelf of door de behandelingen veroorzaakt worden. Door chemotherapie kan bijvoorbeeld eten een metaal- of kartonsmaak krijgen, bitter gaan smaken of juist smaakloos worden. Bij bestraling in het mond-keelgebied kan de smaakbeleving minder zijn door een verminderde speekselproductie.

  • Smaakgeheugen

Lees meer

Datgene wat u verwacht te proeven op grond van eerdere ervaringen wordt het smaakgeheugen genoemd. Bij patiënten met kanker komt het smaakgeheugen vaak niet overeen met de smaak die op dat moment wordt waargenomen. Het kan dus zomaar zijn dat de lasagne die u voorheen lekker vond, nu heel anders smaakt. Maar andersom komt ook voor: wat u voorheen niet lekker vond, kan nu juist wel lekker smaken. Hierdoor is het voor patiënten vaak lastig aan te geven wat zij lekker vinden. Het is daarom belangrijk om veel nieuwe producten te proberen en veel af te wisselen. Gebruik ook producten die u voor uw ziekte niet lekker vond. Wissel zoete, zoute, zure en bittere voedingsmiddelen met elkaar af. Een maaltijd met veel verschillende producten vergroot de kans dat er iets tussen zit wat u op dat moment lekker vindt.
De smaakvoorkeuren kunnen snel wisselen. Het is daarom belangrijk om producten te blijven proberen, ook wanneer ze u eerder niet smaakten. Fris zure voedingsmiddelen, zoals fruit, yoghurt, komkommer, een salade, maar ook haring, smaken vaak goed als u te maken heeft met smaakveranderingen.

  • Vieze smaak

Lees meer

Een vieze smaak in de mond kan ontstaan door radio- of chemotherapie. Te weinig drinken kan er voor zorgen dat in de mond een vieze smaak wordt ervaren. Het is daarom belangrijk om voldoende te drinken, minimaal 1,5 liter per dag. Een vieze smaak kan ook onderdrukt worden door iets met een sterke smaak te nemen zoals een pepermuntje of (suikervrije) kauwgom. Bij een metaalsmaak in de mond, kan het gebruik van plastic bestek de vieze smaak verminderen.
Een goede mondverzorging kan ook (tijdelijk) de vieze smaak verminderen. Gebruik bijvoorbeeld speciale tandpasta, mondwater of tandvleesbalsem. De oncologie verpleegkundige of uw tandarts kan u hier meer informatie over geven.

  • Verminderde smaak

Lees meer

Het kan zijn dat u voeding veel minder goed proeft dan voorheen. Na bestraling van het hoofd-halsgebied ontstaat vaak tijdelijk of permanent een vermindering van de normale smaak, dit wordt ook wel hypogeusie genoemd. Het kan ook voorkomen dat de totale smaak weg is, dit noemt men ageusie. Om toch een aangename smaak te ervaren, zijn producten met een uitgesproken of sterke smaak een goede keuze.
Minder proeven kan ook komen doordat u minder goed ruikt. Reuk en smaak zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar. Wanneer u minder ruikt, proeft u automatisch ook minder. Het is belangrijk om goed te kauwen op het eten. Hierdoor komen er meer voedseldeeltjes achter op de tong en verspreidt de geur van het eten zich beter in de mond- en keelholte. Dit zorgt ervoor dat u beter proeft. Om het smaakverlies te compenseren kunnen ook (tijdelijk) meer zout, kruiden en smaakmakers zoals sambal, ketjap en jus gebruikt worden.
Een verminderde speekselaanmaak kan ook de oorzaak zijn van een verminderde smaak. Met een droge mond kan namelijk niet goed worden geproefd. Het kauwen en zuigen op friszure producten, zoals zuurtjes, pepermunt, kauwgom of een waterijsje stimuleert de speekselklieren om dun, waterig speeksel te produceren. Dit zorgt ervoor dat proeven gemakkelijker gaat.

  • Versterkte smaak

Lees meer

Sommige patiënten met kanker hebben juist te maken met een versterkte smaak. Zoet, zuur en bitter kunnen dan veel intenser worden ervaren. Sterk smakende producten en geuren gaan dan veelal tegenstaan. Denk aan koffie, witlof en spruitjes. Bij een intensere beleving van smaken is het raadzaam gebruik te maken van neutraal smakende producten, zoals gekookte aardappelen, rijst, pasta en pap.
De temperatuur van het eten kan ook van invloed zijn op de smaak. Koude gerechten hebben een minder sterke smaak dan warme maaltijden. Een salade kan daardoor beter smaken dan gekookte groente. Zoete dranken kunnen ook koud soms beter worden verdragen dan wanneer deze ongekoeld zijn.
Vlees kan bij een versterkte smaak door de vaak wat bittere smaak tegenstaan. Combineer vleesgerechten daarom met iets friszoets zoals cranberry’s, appelmoes of perzik. Wanneer zure producten als onaangenaam worden ervaren, kan de smaak verzacht worden met room of crème fraiche.

  • Afkeer tegen voedingsmiddelen

 

Lees meer

Bepaalde voedingsmiddelen kunnen door de smaakverandering afkeer oproepen. Warme producten die sterk ruiken roepen het vaakst een afkeer op. Koffie is vaak het eerste wat tegen gaat staan, gevolgd door de warme maaltijd. Met name gebakken vlees, bouillon en soep roepen afkeer op. Probeer producten die tegenstaan zoveel mogelijk te vervangen. In plaats van koffie kan bijvoorbeeld thee of warme chocomel worden geprobeerd. Koud vlees en vleesbeleg worden vaak beter verdragen dan gebakken vlees.
Herinneringen aan een negatieve ervaring met voeding tijdens de ziekte of therapie kunnen ook van invloed zijn op de afkeer van bepaalde producten. Zo kunnen producten die u at tijdens een periode waarin u misselijk was nog lang tegenstaan. Laat anderen de maaltijd klaarmaken en blijf uit de keuken als er wordt gekookt. Als u zelf maaltijden bereidt, kies dan liever voor koude maaltijden en magnetronmaaltijden. Deze verspreiden minder geur.

  • Reukveranderingen

Lees meer

Het reukzintuig kan door de ziekte of behandeling minder goed of zelfs helemaal niet meer functioneren. Wanneer u niet goed meer ruikt, smaakt het eten ook minder goed. Dat kan vermindering van de eetlust tot gevolg hebben. Reukveranderingen zijn meestal tijdelijk en komen na de behandeling weer terug. Tijdens de periode dat uw reuk verminderd is, is het belangrijk om goed te blijven eten. Het kan zijn dat u gerechten met een sterke smaak en geur, zoals bami en spaghetti, beter waardeert. Door goed te kauwen komen er meer voedseldeeltjes achter op de tong en verspreidt de geur van het eten zich beter in de mond- en keelholte. Gerechten kunt u hierdoor beter proeven.
©Janneke van Meel

Fit in 4 weken?!

Onderzoek tegen kanker

Een overzicht van alle onderzoeken die het NFTK subsidieert.

 

onze onderzoeken

Eet problemen

Droge mond en slikproblemen bij kankerbehandeling.

Lees meer

Voeding

Alles over voeding en kanker

Lees meer

Food for Care

Het NFtK steunt dit voedingsonderzoek 

Lees meer

Recepten bij eetproblemen

Voor hen die moeite hebben met eten als gevolg van de behandeling

Lees meer

Ondervoeding

Bij ondervoeding heeft het lichaam een tekort aan voedingsstoffen en energie. ‘Gewoon gezond eten’ is dan vaak niet meer voldoende.

Lees meer

Doneren

Geef voor een Langer Beter Leven voor mensen met kanker

https://www.tegenkanker.nl/doneren/